امروزه فناوری‌های زیستی در حل مشکلات کشاورزی، کمک به امنیت غذایی و ارتقاء سطح سلامت غذایی جامعه نقش غیر قابل انکاری ایفاء می‌کنند.  در همین راستا، پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی در تابستان 1392 با ماموریت انجام پژوهش‌های منسجم و هدفمند به منظور توسعه فناوری‌ و تجاری‌سازی محصولات دانش‌بنیان متناسب با نیازهای روز جامعه تاسیس گردید.  از جمله اهداف اساسی این پژوهشکده می‌توان به تامین پروتئین غیرحیوانی مورد نیاز جامعه، تولید فرآورده‌های بیولوژی دانش بنیان، حفظ و صیانت از ژرم پلاسم بومی کشور، کسب ثروت از طریق ارائه خدمات تخصصی و تاسیس شرکت‌های دانش بنیان و همچنین مدیریت بحران آب اشاره نمود.  

هدف اصلی از تاسیس این پژوهشکده مرتبط با چند مشکل یا نیاز مشخص در کشور می‌باشند که عبارتند از : محدودیت شدید آب، محدودیت زمین‌های قابل کشت، تامین پروتئین غیر حیوانی مورد نیاز جامعه و بالاخره ایفای نقش در تولید ملی از طریق استفاده از ظرفیت‌های فناوری زیستی در محورهای راهبردی از جمله کودهای زیستی و نانوکودها.

ساختار کلی پژوهشکده:

 زمینه فعالیت:

پژوهش‌های کاربردی مبتنی بر بیوتکنولوژی بر روی قارچ‌های صنعتی، گیاهان باغبانی و زینتی و میکروارگانیسم‌ها

  تاریخچه محور فعالیت:

پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی فعالیت علمی و تحقیقاتی خود را از سال 1381 با گروه زیست فناوری قارچهای صنعتی شروع و پس از اخذ موافقت قطعی در سه گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ ها و گیاهان زینتی و میکروارگانیسم و انجام طرح های شاخص کارفرمایی، ثبت چندین اختراع و دهها ژن و محصولات تجاری با TRL بالای 8 و معرفی محققان برتر پژوهشی در سطوح استانی و کشوری از پیشروترین پژوهشکده های جهاددانشگاهی بوده و اینک در پی اخذ موافقت اصولی از وزارت علوم می باشد.

محورهای اصلی فعلیت پژوهشکده: 

پس از اخذ موافقت اصولی پژوهشکده از سوی وزارت علوم در سال 1400، پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی با اولویت قراردادن بحران آب کشور و لزوم پرداخت به امنیت غذایی در 3 محور به ایفای نقش در سطح کشور پرداخته است:

1. حفظ و کاربست تنوع ژنتیکی با استفاده از ذخایر ژنتیکی کشور (در راستای تولید پایدار در شرایط بحران آب)

2. افزایش بهره وری محصولات کشاورزی با درنظر گرفتن ضایعات کشاورزی و سیستم های تولیدی صنعتی (با رویکرد اقتصاد چرخشی در شرایط بحران آب)

3. مهندسی زیستی متابولیت های صنعتی در راستای ممانعت از خام فروشی و کمک به زنجیره ­های ارزش (با توجه به تاکیدات برنامه هفتم پیشرفت کشور)

در پروژه های تحقیقاتی و کاربردی پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی، شاخص­هایی مانند ردیابی ارزش آب و تکمیل چرخه­های فناوری تولیدات کشاورزی داخل کشور و ایجاد ارزش افزوده در آن­ها به کمک بیوتکنولوژی در راستای ایفای نقش در ماموریت­های ویژه پژوهشی محول شده از سوی نهادهای حاکمیتی، و پرداخت به مسائل صنعت با همگرایی پژوهشی تخصص­های بین رشته ای وجود دارد. این پژوهشکده آماده همکاری با صنایع، دانشگاه ها، موسسات پژوهشی و سایر تیم­های پژوهشی می­باشد.

برنامه آینده پژوهشکده: 

اخذ موافقت قطعی پژوهشکده یوتکنولوژی صنعتی از دفتر مرکزی جهاددانشگاهی و وزارت عتف

گروه های پژوهشی بیوتکنولوژی صنعتی:  

• زیست فناوری قارچ‌های صنعتی

• بیوتکنولوژی صنعتی میکروارگانیسم ها

• بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی (بیوتکنولوژی گیاهان زینتی سابق)

• مرکز خدمات تخصصی (مرکز خدماتد تخصصی قارچ های خوراکی و اگزوتیک)

• 

 

توانمندی‌ها:

• پژوهش در زمینه تحقیقات مولکولی، ژنومیکس و فانكشنال ژنومیكس قارچ‌های خورا كی و دارویی

• در اختیار داشتن دانش فنی پرورش و كشت قارچ‌های خورا كی، دارویی و مولد رنگ

• برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی کوتاه مدت در سطح ملی

• تولید و عرضه اسپان هیبرید قارچ‌های خورا کی

• در اختیار داشتن دانش فنی اصلاح نژاد انواع قارچ‌های خورا كی

• تولید و فرآوری پودر قارچ خورا کی

• تولید کود زیستی از مایکوریزا

• بررسی و توصیف اثر ضد ویروسی ترکیبات خالص و توصیف شیمایی شده قارچ‌های دارویی

• تکثیر پایه گل‌های شاخه بریده نظیر ژربرا، آنتوریوم، میخک

• تکثیر گیاهان زینتی نظیر بگونیا، بنفشه آفریقایی، کالانکوآ

• انجام تحقیقات در رابطه با ریزازدیادی گل‌های مهم تجاری شاخه بریده وارداتی نظیر آنتوریوم، ژربرا، آلسترومریا، میخک، لیلیوم، آماریلیس و دستیابی به پروتکل‌های مورد نیاز

• انجام تحقیقات در رابطه با ریزازدیادی تجاری گل‌های گلدانی پر مصرف نظیر بنفشه آفریقایی، بگونیا، گلوکسینیا، سینگونیوم، کالانکوآ، کا کتوس و دستیابی به پروتکل‌های مورد نیاز برخی از آن‌ها 

 

 * ارتباط با سایر ارگان ها و نهادها 

پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی جهت پویایی و ارتقا کیفی پژوهش همواره با سایر واحدهای جهاددانشگاهی کشور، مراکز تحقیقات داخلی و خارجی و موسسات و بخش های خصوصی جهت انجام طرح های کارفرمایی در ارتباط مستمر می باشد. 

 آدرس: مشهد - میدان آزادی - پردیس دانشگاه فردوسی - سازمان مرکزی جهاددانشگاهی خراسان‌رضوی –طبقه همکف - پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی- تلفن: 31997437-051